Lange straten met identieke huizen worden regelmatig ‘saaie blokkendozen’ genoemd. Moeten woningen alleen praktisch zijn of mogen ze ook een opvallend design hebben? De kubuswoning is zonder twijfel een unieke verschijning in het straatbeeld, of dit ook een praktisch ontwerp is kan betwist worden.
Wat is een kubus woning, waar staan ze en wie heeft ze ontworpen? En worden er eigenlijk nog steeds kubuswoningen gebouwd?
Wat is een kubus woning?
Een kubus woning is een type paalwoning waarbij de buitenmuren onder een schuine hoek staan. Zo lijkt de woning op een kubus die gedraaid op een voetstuk staat. De eerste drie kubuswoningen werden gebouwd in 1974 en 1975. Uiteindelijk zouden er 18 huizen gebouwd worden in Helmond, in Rotterdam werden tussen 1982 en 1984 nog eens 38 woningen van dit type woning gebouwd.
Wie heeft kubuswoningen ontworpen?
Piet Blom is de architect die de kubus woning heeft ontworpen. Hij leefde van 1934 tot 1999. Na zijn studies zou hij zijn naam maken als ontwerper met gebouwen als mensa de Bastille in Enschede en De Kasbah in Hengelo.
Hij zou echter wereldberoemd worden door de kubuswoningen die eerst in Helmond en later ook in Rotterdam werden gebouwd. In Helmond maakt Theater ‘t Speelhuis ook deel uit van het ontwerp.
Dit theater heeft net als de iconische kubus woning een afwijkend ontwerp maar niet zo opvallend als de huizen op palen. Zijn bijzondere visie op architectuur stond uiteindelijk in de weg van zijn carrière.
In de jaren tachtig zou hij steeds meer moeite hebben om projecten van de grond te krijgen. De stijl van Piet Blom wordt geschaard onder het structuralisme.
Wat is de functie van een kubuswoning?
Naast een opvallend ontwerp zijn er ook andere redenen om woningen op deze wijze vorm te geven. Zo was er door de ‘palen’ aan de onderzijde meer ruimte voor een looppad, voor winkels en recreatie. De gekantelde vormgeving zorgt voor een optimale lichtinval van boven en zicht op de straat beneden.
Daarnaast is de functie van een kubuswoning ook zeker een stukje prestige voor de gemeente. Het zijn opvallende verschijningen die allure geven aan de omgeving. Met name de combinatie met een theater in Helmond onderstreept het artistieke karakter van deze woningen.
Wil je graag weten voor welk bedrag jouw woning nu verkocht zou kunnen worden? klik hier
Waar kun je kubus woningen vinden?
De eerste concept woningen werden gebouwd in Helmond. In totaal zouden er 18 kubus woningen verrijzen in Helmond. Er zouden oorspronkelijk meer huizen komen met deze bouwstijl maar wegens een teruglopend gebrek aan interesse bij kopers werd de bouw gestaakt.
De huizen zijn te vinden aan de Wilhelminalaan en Kasteeltraverse in Helmond, niet ver verwijderd van het stadscentrum. Theater ‘t Speelhuis behoorde tot het totaalconcept maar dit theater zou in 2001 verwoest worden door een grote brand.
De kubus woningen werden hierdoor eveneens beschadigd, in de periode 2013 en 2014 werden de getroffen gebouwen gerenoveerd.
In Rotterdam zouden in totaal 38 kubuswoningen worden gebouwd. Daarnaast zijn er ook 13 bedrijfskubussen te vinden bij de Blaak in de buurt van de Oude Haven. Deze woningen zijn iets anders gebouwd maar zijn duidelijk gebaseerd op het oorspronkelijke ontwerp uit Helmond. Ze bestaan uit drie woonlagen;
- Een keuken met woonkamer
- Een verdieping met ruimte voor studeren en slapen
- Een soort zolder met ruimte voor een serre, balkon of tuin
De onderste verdieping ligt niet op het maaiveld maar is via een trap in de paal te bereiken. Dit maakt kubuswoningen niet geschikt voor personen met een mobiliteitsbeperking.
Wat kost een kubuswoning?
Het aantal woningen is beperkt en prijzen kunnen afwijken per object en locatie. In Rotterdam heeft enige tijd geleden een huis te koop gestaan op funda. Het betrof een kubus woning met een totale oppervlakte van 344 vierkante meter en een vraagprijs van 400.000 euro.
Uiteraard zal de staat van onderhoud een rol spelen bij de prijs. het aanbod is klein maar de vraag is ook niet bepaald overweldigend. De koper moet bereid zijn om naast de pluspunten ook de minpunten te accepteren.
Gezien de leeftijd ligt de prijs behoorlijk hoog in vergelijking met andere woningen, het is en blijft een uniek stukje architectuur. De prijzen voor kubus woningen in Helmond zullen lager liggen, deze gemeente naast Eindhoven is gemiddeld genomen goedkoper om in te wonen dan in Rotterdam.
Naast een kubus woning als koopwoning is het mogelijk om de Kijk-kubus in Rotterdam te bezoeken als museum. De Kunstkubus die aan Overblaak 30 in Rotterdam te vinden is wordt als woonhuis, museum en kunstgalerie gebruikt. De oorspronkelijke indeling als woonruimte is behouden gebleven, kunstenaars kunnen dit gebouw gebruiken voor het exposeren van hun werk.
Hoe ziet een kubus woning er van binnen uit?
Bekijk hier onder de film en ontdek hoe de kubus woning er van binnen uit ziet
Voordelen van een kubus woning
Enkele voordelen van kubuswoningen zijn:
- Uniek design: Met slechts tientallen exemplaren is het heel bijzonder om een kubus woning te bezitten.
- Lichtinval: Er zijn maar liefst 56 ramen die rondom veel lichtinval bieden.
- Zicht: Naast invallend licht kan de bewoner ook de straat goed zien, bijvoorbeeld om spelende kinderen in de gaten te houden.
- Open structuur: De indeling van de huizen is open wat voor samenhang en eenheid zorgt.
Nadelen van en kubus woning
Enkele nadelen van kubuswoningen zijn:
- Onconventioneel: Het ontwerp en functionaliteit zal niet bij iedereen aanspreken.
- Schuine wanden: Een schilderij ophangen is niet praktisch, daarnaast heb je niet over de gehele oppervlakte voldoende hoofdruimte.
- Standaard interieur past niet: Een kast tegen de muur of wandplank zal aangepast moeten worden op de hoek van de binnenmuren.
- Beperkte beschikbaarheid: Er zijn slechts twee gemeenten met een beperkt aantal kubus woningen.
Worden er nog steeds kubuswoningen gebouwd?
Het oorspronkelijke ontwerp viel op, niet alleen binnen de beroepsgroep architecten maar ook bij het algemene publiek. Na de eerste proefwoningen liep de vraag echter snel terug.
Er bleek een reden te zijn dat er niet eerder dergelijke paalwoningen waren gebouwd, het ontwerp was gewoon niet echt praktisch om in te wonen. Financiering was al voor de initiële bouw een uitdaging, uiteindelijk zou het Rijk een subsidie toekennen.
Er zijn wel hedendaagse kubuswoningen die vierkant van vorm zijn maar dan niet onder een hoek van 45 graden. Zo is het Cube House een concept dat reeds in Utrecht en Amsterdam gerealiseerd is.
Deze huizen kunnen op maat worden gebouwd met variabele indeling op kavels met minimaal 6 meter bebouwbare breedte.