Wat is vermogensbelasting? Vermogensbelasting is een directe belasting. Die wordt geheven over het vermogen van belastingplichtigen, dit staat los van inkomsten die uit dit vermogen gegenereerd worden. Sinds de Wet op de vermogensbelasting sinds 2001 niet meer bestaat wordt het via de inkomstenbelasting geheven. Wat is vermogensbelasting en wat betaal je aan vermogensbelasting in 2022? Lees snel verder voor de antwoorden op deze vragen, we blikken ook even terug op de historie van deze heffing.

Wat is vermogensbelasting?

Directe belastingen worden door de overheid op directe wijze geheven. Dit houdt in dat de Belastingdienst de belasting rechtstreeks vordert van belastingplichtigen. Een voorbeeld van indirecte belasting is de omzetbelasting. Daarbij wordt elders een waarde aan een product of dienst toegevoegd die later wordt afgedragen aan de fiscus. De consument betaalt dus via de winkel, niet direct. Maar wat is vermogensbelasting precies?

Het vermogen is het totaal aan bezittingen en schulden. Dit bestaat uit geld op de bank, aandelen, vermogen in de onderneming of onroerend goed. Een woning valt onder het vermogen, daar rust vaak wel een schuld op in de vorm van een hypotheek. Het concept van vermogensbelasting gaat al langer terug dan de inkomstenbelasting. De reden hiervoor was dat bezit van onroerend vermogen eenvoudiger was vast te stellen dan roerend vermogen. Met andere woorden; een huis zie je staan, hoeveel geld iemand in zijn zakken heeft is lastiger te bepalen.

Vermogensbelasting is een belasting de wordt geheven op basis van een moment, niet een periode. Dat vereenvoudigt het proces omdat er een specifiek tijdstip wordt gebruikt om het vermogen te toetsen. Er wordt geen verschil gemaakt tussen dividenduitkeringen die belast zijn of koerswinsten die lager belast worden.

Een nadeel van de vermogensbelasting is de wijze waarop kapitaal verdeeld wordt. In plaats van een huis op een vaste locatie zijn er obligaties en aandelen bijgekomen die het eenvoudig maken om vermogen elders onder te brengen. In een ander land met lagere belastingtarieven bijvoorbeeld. Dit is vooral een nadeel voor de Staat die de belasting wil innen.

Historie van de vermogensbelasting

Voordat we gaan bekijken hoeveel spaargeld je mag hebben in 2022 duiken we eerst nog even terug in de historie. In 1964 werd de Wet op de vermogensbelasting ingevoerd. Er was destijds sprake van een 0,7 procent tarief op de waarde van bezittingen minus de waarde van schulden. Naast particulieren werd ook bij ondernemers vermogensbelasting geheven. Een belastingplichtige met een BV werd daardoor belast als persoon en als bedrijf waardoor de belastingdruk erg hoog kon uitvallen.

Wil je graag weten voor welk bedrag jouw woning nu verkocht zou kunnen worden? klik hier

In plaats van ‘dubbel tarief’ te betalen zochten vermogende personen andere wegen om hun vermogen onder te brengen wat de transparantie niet ten goede kwam. De term ‘belastingparadijs’ stamt uit deze periode.

Wat betreft de eigen woning en de vermogensbelasting mocht 60 procent van de vrije verkoopwaarde worden gerekend. Dit zou ongeveer hetzelfde zijn als de waarde in bewoonde staat. Over een huis werd naast vermogensbelasting ook nog eens inkomstenbelasting geheven in de vorm van het huurwaardeforfait.

Einde van de vermogensbelasting in 2001

Voordat we bekijken hoeveel vermogensbelasting je in 2022 moet afdragen is het interessant om te weten dat deze belasting in feite sinds 2001 niet meer bestaat. Toen werd de Wet op de vermogensbelasting namelijk ingetrokken. Daarmee was er geen sprake meer van een juridische belasting op het vermogen, de economische belasting op het vermogen bleef wel in stand maar dan in een andere vorm.

Binnen de fiscale wetgeving wordt de heffing over het vermogen sinds 2001 onder de noemer inkomstenbelasting geschaard, om precies te zijn als vermogensrendementsheffing. Die wordt in box 3 geplaatst volgens de Wet inkomstenbelasting 2001.

Door de invoering van het boxensysteem wordt er niet langer belasting geheven over het vermogen van een onderneming of de waarde van aanmerkelijkbelangaandelen in een eigen BV. Op basis van tariefschijven wordt een vast proportioneel tarief geheven. Hoewel dit percentage hoger ligt dan in het verleden het geval was, worden inkomsten uit vermogen niet langer belast. Hier vallen rente, huur, pacht en dividend ook onder. Het totale tarief is effectief gedaald sinds de invoering van de nieuwe wetgeving.

Hoeveel vermogensbelasting in 2022?

Eigenlijk bestaat vermogensbelasting niet meer, het maakt nu onderdeel uit van de inkomstenbelasting. Vanaf 2021 betaal je 31 procent inkomstenbelasting, dit was 30 procent sinds de introductie in 2001 tot aan 2020. Het vermogen is de waarde van je bezittingen min de schulden die je hebt. De peildatum is ieder jaar op 1 januari. Daar moet je de waarde van bezittingen die je fiscale partner heeft en eventueel minderjarige kinderen bij optellen. De schulden en de belastingvrije drempel worden van het totaal afgetrokken.

Die 31 procent vermogensbelasting betaal je over het ‘fictieve rendement’ wat berekend wordt op basis van je vermogen. De uitkomst bepaalt weer in welke schijf je terecht komt wat weer gevolgen heeft voor het percentage belasting dat je moet betalen. Het is dus een behoorlijk complexe rekensom die je eventueel door een financieel adviseur kunt laten maken.

Hoeveel spaargeld mag je hebben in 2022?

Je mag net zoveel spaargeld hebben als je kunt sparen, daar is in principe geen grens voor gesteld. Er is wél een belastingvrij bedrag aan spaargeld dat per jaar wordt vastgesteld. In 2022 mag je tot maximaal 50.650 euro sparen zonder hierover belasting te betalen. Als je een fiscaal partner hebt dan wordt dit bedrag verdubbeld tot 101.300 euro. Als je meer spaart dan dit bedrag dan moet je over het deel dat erboven komt belasting gaan betalen.

In 2021 lag de grens op 50.000 euro zonder partner en 100.000 euro met partner. Die grens is voor 2022 verhoogd naar 50.650 zonder partner en 101.300 met partner. Deze bedragen verschillen niet zoveel, van 2020 naar 2021 schoot de grens omhoog van 30.864 naar 50.000 euro. Dit heeft onder andere te maken met de Corona pandemie.

Naast je spaargeld telt de Belastingdienst ook ander vermogen mee voor de ‘vermogensbelasting’. Denk hierbij aan het saldo op je lopende betaalrekeningen, beleggingen die je bezit of een tweede woning. Andere onroerende zaken zoals een woning die je verhuurt vallen hier ook onder.