De term “Rentmeester” klinkt heel ouderwets, een beroep uit lang vervlogen tijden. Toch zijn er nog steeds honderden Rentmeesters actief in Nederland, maar wat doen ze eigenlijk? Heel eenvoudig gesteld zijn het managers van de omgeving waarin we leven, zowel in het stedelijk als in het landelijk gebied.
Het zijn zelfstandige opererende professionals die werken voor opdrachtgevers in de vastgoedsector. Ze gaan over alles wat te maken heeft met het land, wat daarop gebouwd is en wat er zich in de grond bevindt. Daarbij komen zowel zakelijke als juridische aspecten aan bod. Wat een Rentmeester doet in de praktijk kun je op deze pagina lezen.
Wat is een Rentmeester?
Een rentmeester is iemand die verantwoordelijk is voor het beheer en de verkoop van landerijen en andere bezittingen voor een andere partij, zoals een landeigenaar of een instituut. Hij zorgt voor het optimaal benutten van de grondstoffen en het onderhoud van de gebouwen en faciliteiten op het terrein.
Nederland wordt zoals de meeste landen heel divers gebruikt. Er zijn steden met huizen die burgers huisvesten, er is akkerland voor de productie van voedsel. Via rivieren en kanalen worden locaties in Nederland voorzien van voorraden en er zijn natuur- of recreatiegebieden buiten het bewoonde gebied. Het lijkt een soort lappendeken met allerlei functies die met elkaar in verband staan.
Omdat er steeds minder ruimte beschikbaar is moet er goed worden nagedacht over de manier waarop we met het land omgaan. Je kunt een woonwijk bouwen of koeien laten grazen maar beide tegelijk gaat niet. Dit vereist kennis, expertise en professionals die in detail kunnen gaan terwijl ze het overzicht weten te behouden. Dat is in het kort waar de Rentmeester in beeld komt.
Historie van Rentmeesterschap
Vroeger waren er ‘heren’ die meerdere landgoederen in bezit hadden. Ze verbleven niet altijd op dezelfde locatie en hadden iemand nodig om de zaken waar te nemen. De Rentmeester, ook wel kastelein, slotvoogd of kasteelvoogd genoemd, zou over de bezittingen waken. Rentmeesters zijn onder veel termen actief geweest waaronder notarii, receptores en sluiters. In de Bijbel zijn ook verwijzingen naar een functionaris die als onrechtmatige Rentmeester wordt aangeduid.
De moderne Rentmeester
De NVR (Nederlandse Vereniging van Rentmeesters) heeft pakweg 500 leden, bijna de helft maakt deel uit van een Rentmeesterskantoor. Ze werken voor de overheid, waterschappen, natuurbescherming maar ook voor commerciële organisaties. Ze dragen zorg voor beheer, bemiddeling en advies:
- Beheer als schakel tussen pachter en verpachter, vaak een boer en bezitter van het land.
- Bemiddeling in agrarisch vastgoed inclusief taxaties voor koop, verkoop of opvolging.
- Advies omtrent pracht en gebruik van grond. Denk aan het verhuizen van een bedrijf of het plaatsen van zonnepanelen.
Wil je graag weten voor welk bedrag jouw woning nu verkocht zou kunnen worden? klik hier
De omgeving verandert
Als we kijken naar de wereld om ons heen zien we dat alles continu in verandering is. Het klimaat verandert, de regels en wetten worden aangepast, er vinden allerlei zaken plaats waar we deels controle op hebben maar niet altijd. Daarbij zullen er ketenreacties ontstaan.
Denk aan het gat in de ozonlaag omdat er tijdens de industrialisatie geen rekening werd gehouden met de atmosfeer. Door strenge regels te maken op het gebied van schadelijke stoffen is de ozonlaag voor een deel hersteld.
Nu is er de opwarming van de aarde en klimaatverandering in het algemeen. Dit komt door een complexe samenwerking van natuurlijke processen en sturing vanuit de maatschappij. Daarbij is alles aan elkaar gekoppeld.
In de tijd van Corona lockdowns over de wereld waren en steden die plotseling overspoeld werden met dieren uit de nabije omgeving. Er was te weinig voedsel in het bos en de straten in het stedelijk gebied waren verlaten. Wilde dieren konden vrij rondwaren.
Omdat er minder auto’s reden was er ook minder uitstoot van schadelijke stoffen, dit was merkbaar aan de luchtkwaliteit. CO2 uitstoot in bovenmatige concentraties is slecht voor het milieu, maar zonder CO2 kunnen bossen niet groeien.
Rentmeesters houden rekening met al deze factoren en meer, het lijkt soms op een rij met dominostenen die elkaar in beweging zetten. Momenteel ligt er een focus op de circulaire economie waarbij gebruik van grondstoffen in een gesloten kring weer leidt tot nieuwe energie en mogelijkheden.
Wat is de rol van een Rentmeester?
Bovenstaande zaken zijn complex en spelen zich op mondiaal niveau af. Als persoon of ondernemer ben je vooral bezig met een klein stukje van de puzzel. Je kunt een Rentmeester inschakelen die je helpt zicht te krijgen op de situatie in het moment en de mogelijkheden voor de toekomst.
Voorheen waren Rentmeesters actief in het beheer van landgoederen, nu is de reikwijdte aanzienlijk ruimer geworden. Daarbij wordt rekening gehouden met zaken die zich boven, op en onder de grond plaatsvinden.
Neem bijvoorbeeld een energiebedrijf die een locatie vindt om een energiecentrale te bouwen. Naast het regelen van vergunningen en contracten zijn er ook andere zaken om rekening mee te houden. Liggen er bijvoorbeeld al leidingen in de grond en hoe kan energie naar de klant worden gebracht? Welke percelen liggen er op de route, wie is de eigenaar en staan ze toe leidingen verder te trekken?
De Rentmeester bekijkt de mogelijkheden en spreekt met alle stakeholders om zo de doelstellingen van de energiemaatschappij te bereiken. Het is daarbij mogelijk dat er plannen veranderd moeten worden omdat de oorspronkelijke doelstellingen niet mogelijk blijken te zijn. Het lijkt op een soort mijnenveld waarbij de Rentmeester de mijnen ruimt om zo tot de meest voordelige oplossing te komen.
Conflicten wegnemen
Een Rentmeester wordt ingeschakeld door een opdrachtgever. Dit kan een commerciële organisatie zijn of een overheidsinstantie. Als aannemer zal een Rentmeester dus de belangen van de klant moeten behartigen. Dit betekent echter niet dat er geen rekening wordt gehouden met betrokken partijen.
Als een gemeente een kanaal wil aanleggen door een gebied met boerenbedrijven, dan is het mogelijk om het land te onteigenen. Dat is een ingrijpende maatregel die niet populair zal zijn. De Rentmeester heeft de kennis in huis om tot een werkbare oplossing te komen. Bijvoorbeeld de aanleg van terpen zodat de boeren hun werk kunnen voortzetten op vasteland waarbij het water toch door het gebied kan stromen.
Wetgeving, geld en persoonlijke belangen
Ieder persoon en iedere organisatie moet zich houden aan de wetgeving. Daarnaast wordt er altijd een rekensom gemaakt van kosten en baten. De Rentmeester houdt daarnaast ook rekening met de persoonlijke belangen van betrokken partijen. Zo ontstaan er duurzame oplossingen zonder conflicten tussen stakeholders.
Veel gestelde vragen
- Wat is een rentmeester? Een rentmeester is een professional die zich bezighoudt met het beheren van landelijke, agrarische, en soms ook stedelijke eigendommen. De werkzaamheden van een rentmeester omvatten onder andere het beheer van grond en onroerend goed, het adviseren over grondgebruik en ontwikkelingen, het regelen van pacht- en huurovereenkomsten, en het vertegenwoordigen van de belangen van de eigenaar bij diverse zaken, zoals subsidies, bestemmingsplannen, en milieuregelgeving.
- Welke opleiding is nodig om rentmeester te worden? Om rentmeester te worden, is meestal een relevante hbo-opleiding vereist, zoals Vastgoed en Makelaardij, Bos- en Natuurbeheer, of een soortgelijke studie gericht op landelijk vastgoed en grondbeheer. Na de opleiding is het vaak nodig om praktijkervaring op te doen en aanvullende cursussen of trainingen te volgen specifiek gericht op rentmeesterschap. Er zijn ook beroepsverenigingen voor rentmeesters die certificeringen en aanvullende opleidingen aanbieden.
- Wat is het verschil tussen een rentmeester en een makelaar? Hoewel zowel rentmeesters als makelaars zich bezighouden met onroerend goed, ligt de focus van hun werkzaamheden anders. Makelaars zijn vooral gericht op de aan- en verkoop, of de huur en verhuur van vastgoed. Rentmeesters daarentegen houden zich bezig met het langetermijnbeheer van grond en vastgoed, met een bijzondere focus op landelijke en agrarische eigendommen. Rentmeesters adviseren ook over grondgebruik, ontwikkeling en duurzaam beheer.
- Waarom zou ik een rentmeester inschakelen? Het inschakelen van een rentmeester kan waardevol zijn als je het beheer van je landelijke, agrarische of stedelijke eigendommen wilt optimaliseren. Een rentmeester heeft de expertise om het rendement van je eigendommen te maximaliseren, terwijl ook rekening wordt gehouden met duurzaamheid en wettelijke vereisten. Ze kunnen adviseren over en helpen bij het beheer van je grond, het afsluiten van pacht- of huurovereenkomsten, en het navigeren door complexe regelgeving.
- Hoe vind ik een gecertificeerde rentmeester? Een gecertificeerde rentmeester vind je via de beroepsvereniging voor rentmeesters in jouw land. In Nederland is dit bijvoorbeeld de Nederlandse Vereniging van Rentmeesters (NVR). Leden van deze vereniging moeten voldoen aan strenge eisen op het gebied van opleiding, ervaring en ethiek. Op de website van de NVR kun je zoeken naar gecertificeerde rentmeesters bij jou in de buurt en meer informatie vinden over hun kwalificaties en specialismen.
