Recht van overpad wat houdt dat in?

Recht van overpad is een erfdienstbaarheid ofwel een zakelijk recht. Een onroerende zaak is bezwaard ten behoeve van een andere onroerende zaak. Dit recht is voor veel mensen behoorlijk ingewikkeld om te begrijpen, de gevolgen kunnen behoorlijk ingrijpend zijn. Wat is recht van overpad en kan een recht van overpad verjaren? Op deze pagina beantwoorden we alle vragen die vaak worden gesteld over dit onderwerp.

Wat is recht van overpad?

Het recht van overpad is het recht om over het terrein of de grond van iemand anders te mogen gaan om toegang te krijgen tot een andere plek, zoals een tuin, huis of openbare weg. Dit recht wordt vastgelegd in een notariële akte en kan worden verleend aan een specifieke persoon of aan een groep personen.

In het kort is een recht van overpad dat de eigenaar toestemming verleent aan gebruikers of bezoekers via het grondbezit van de rechtmatige eigenaar naar een ander erf te gaan. Eenvoudig gesteld is er sprake van een bestemming en jouw land ligt tussen de plek waar iemand zich bevindt en de bestemming waar deze persoon naartoe wil gaan.

Deze situatie komt regelmatig voor als een stuk land niet via de openbare weg of eigen pad toegankelijk is. Dit recht is niet altijd permanent van aard, het kan ook tijdelijk toegekend worden. Recht van opstal is niet hetzelfde. Dan komt de volgende vraag ter sprake; wanneer heb je recht van overpad?

Wanneer heb ik recht van overpad?

Als de bereikbaarheid van een stuk land vanaf de openbare weg alleen bereikbaar is via het land van een andere eigenaar, dan kan de rechter bepalen dat er sprake is van een recht van overpad. Dit wordt in een notariële akte vastgelegd. Dit recht is niet altijd permanent, zo kan er later een alternatieve route komen waardoor het niet langer relevant is. Het is daarnaast ook mogelijk dat er een tijdelijke verplichting van kracht is.

Bijvoorbeeld als iemand een verbouwing wil uitvoeren en materialen via het land van iemand anders aangevoerd worden. In dat geval zullen de buren dit moeten toestaan op het moment dat het wordt vastgelegd in de notariële akte. En dan komen we bij de vraag; waar ligt een recht van overpad vast?

Waar ligt een recht van overpad vast?

Wil je weten of er sprake is van een recht van overpad en voor welke tijdsduur? Als eerste kun je de eigendomsakte erbij nemen en onder het kopje ‘erfdienstbaarheden’ kijken. Je kunt aan de buren vragen wat er in hun eigendomsakte staat. Als het niet mogelijk is om deze akte in te zien dan kun je een kopie aanvragen bij het Kadaster. Je moet dan een koopakte opvragen, dit kan van je eigen woning maar ook van andere woningen zijn. De kosten hiervoor bedragen 16 euro (per mail) of 18 euro (per post). Je ontvangt dan binnen twee dagen na bestelling de gevraagde akte.

Wil je graag weten voor welk bedrag jouw woning nu verkocht zou kunnen worden? klik hier

Als er verder onderzoek nodig blijkt te zijn dan kost dit 50 euro extra. Deze kosten moet je betalen, ook wanneer blijkt dat er geen verdere informatie te vinden is. Je kunt een bestelling plaatsen voor een onderzoek onder voorbehoud. Je hoeft dan pas te betalen als het onderzoek doorgaat.

Is een koopakte en akte van levering hetzelfde?

De koopakte en akte van levering zijn niet hetzelfde. In de akte van levering wordt de overdracht van het eigendom van een woning vastgelegd door de notaris. Die wordt ingeschreven bij het Kadaster. De koopakte is de overeenkomst die de koper en verkoper met elkaar overeenkomen als er een huis wordt gekocht.

Inhoudelijk zullen de koopakte en akte van levering vaak bijna hetzelfde zijn maar dat is niet altijd het geval. Als er bijvoorbeeld tijdens de eindinspectie nog details naar voren zijn gekomen die bij de notaris worden vastgelegd. Kan een recht van overpad eigenlijk verjaren?

Kan een recht van overpad verjaren?

Het is mogelijk dat een recht van overpad verjaart. Het is een erfdienstbaarheid die ontstaat door vestiging of verjaring. Als je een recht van overpad wilt vestigen dan zal er een notariële akte opgesteld moeten worden. De akte moet vervolgens worden bijgeschreven in de openbare registers. Dit verloopt via het Kadaster. Het recht kan verjaren als er aan meerdere eisen wordt voldaan. In de eerste plaats moet het bezit onafgebroken zijn geweest. Als je ter goeder trouw was, dan zul je na 10 jaar het recht verkrijgen. Als je niet ter goeder trouw was, dan verkrijg je het recht pas na 20 jaar.

Als iemand gebruik maakt van een paadje op het eigendom van iemand anders, en dit wordt toegestaan door de eigenaar (ter goeder trouw), dan zal er na een periode van 10 jaar een recht van overpad ontstaan door verjaring. Als de eigenaar dit echter niet toestaat (niet ter goeder trouw) dan vindt de verjaring pas na 20 jaar plaats. Dat iemand niet wil dat iemand recht van overpad krijgt betekent dus niet dat de eigenaar de toegang kan ontzeggen. De periode om dit recht te verwerven wordt in dat geval wel langer.

Wat zijn de regels?

Als iemand een recht van overpad heeft dan moet de eigenaar hieraan meewerken. Het is dan niet toegestaan om een hek te plaatsen waarmee de doorgang onmogelijk wordt gemaakt. De rechthebbende is verplicht om het overpad zelf te onderhouden, dit hoeft de eigenaar niet zelf te doen. Als er bijvoorbeeld een stoepje ligt dan moet de persoon die hier gebruik van mag maken ook deze stoep netjes houden.

Het is mogelijk om bij de rechter het recht van overpad te laten opheffen. Doorgaans is de enige reden waarom dit mogelijk is als het belang niet langer bestaat. Bijvoorbeeld als er elders een andere toegang is gemaakt en het land niet langer de enige manier is om op het andere erf te komen.

Als je een huis koopt en de buren geven aan dat ze mondeling hebben afgesproken met de vorige buren dat ze over het land mogen lopen, dan hoef je hier zonder officieel recht van overpad geen toestemming aan te verlenen. Dit recht zal eerst vastgelegd moeten worden. De toegang weigeren is dus juridisch mogelijk, de relatie met de buren kan hierdoor wel gespannen worden.

Oogluikend toestaan is een optie, dan zal het recht verworven worden door verjaring na 10 jaar. Beter is nog om een recht van overpad vast te laten leggen in een notariële akte. Dan kan er geen twijfel over bestaan wat de relatie tussen buren ten goede zal komen.

Veelgestelde vragen over het recht van overpad:

1. Wat is recht van overpad? Het recht van overpad is een zakelijk recht dat iemand het recht geeft om gebruik te maken van een gedeelte van het terrein van een ander. Dit wordt meestal ingesteld om toegang te verlenen tot een openbare weg of om van het ene deel van een perceel naar het andere te gaan wanneer deze door een ander perceel gescheiden zijn.
2. Hoe wordt het recht van overpad gevestigd? Het recht van overpad kan op verschillende manieren worden gevestigd: door middel van een notariële akte, door verjaring of door bestemming. Een notariële akte is de meest gebruikelijke manier, waarbij de eigenaren van de betrokken percelen overeenkomen om een recht van overpad te vestigen en dit in het kadaster laten registreren.
3. Kan een recht van overpad worden opgeheven? Ja, een recht van overpad kan worden opgeheven als beide partijen het hierover eens zijn en dit bij notariële akte laten vastleggen. In sommige gevallen kan het recht ook door de rechter worden opgeheven, bijvoorbeeld als het niet langer nodig is of als het gebruik ervan onredelijke hinder veroorzaakt voor de eigenaar van het dienende erf.
4. Wat gebeurt er als de eigenaar van het dienende erf het recht van overpad belemmert? Als de eigenaar van het dienende erf het gebruik van het recht van overpad onrechtmatig belemmert, kan de gerechtigde partij naar de rechter stappen om naleving te vorderen. Dit kan inhouden dat de belemmering wordt verwijderd en/of dat er een schadevergoeding wordt betaald.
5. Zijn er onderhoudsverplichtingen verbonden aan het recht van overpad? De onderhoudsverplichtingen hangen af van de specifieke afspraken die hierover zijn gemaakt in de vestigingsakte of, bij gebrek daaraan, van de algemene rechtsprincipes. Vaak is de eigenaar van het dienende erf verantwoordelijk voor het basisonderhoud, terwijl de gebruiker van het overpad verantwoordelijk kan zijn voor het onderhoud dat specifiek te maken heeft met zijn gebruik.