Erfbelasting berekenen

Als je geld of een huis erft dan krijg je te maken met de Belastingdienst. Erfbelasting berekenen, hoe doe je dat en waar moet je rekening mee houden? In een periode dat je veel moet regelen en er soms heftige emoties zijn is dit een onderwerp waar je liever niet mee bezig wilt zijn. Toch is het een belangrijk deel van de afwikkeling. Hoeveel belasting betaal ik over een erfenis en hoeveel vrijstelling krijg ik? Op de meest gestelde vragen over erfbelasting berekenen geven we het antwoord.

Wanneer moet je aangifte erfbelasting doen?

Als je iets krijgt uit een nalatenschap dan krijgt de erfgenaam binnen 4 maanden na overlijden een brief van de Belastingdienst. In deze brief staat of aangifte verplicht is en binnen welke termijn. Deze brief wordt naar 1 van de rechtmatige erfgenamen gestuurd. Dit is in de meeste gevallen de partner van de overledene of het oudste kind. Het is mogelijk om een ander contactpersoon aan te wijzen. Als er een executeur of notaris gemachtigd is om de aangifte erfbelasting in te vullen, dan zal de brief naar die persoon of dat kantoor worden gestuurd.

Wie moet aangifte erfbelasting doen?

Als er een testament is waarin een executeur in aangewezen dan zal deze persoon de erfbelasting regelen voor alle erfgenamen. Als dit niet het geval is dan is er een keuze voor de erfgenamen om individueel aangifte te doen, een combinatie van individueel en samen of één persoon die de aangifte voor iedereen regelt. De laatste optie heeft de voorkeur omdat het bij centraal regelen zeker is dat het volledige bedrag wordt opgegeven. Dus jullie geven niet teveel op maar ook niet te weinig.

Erfbelasting berekenen bij een woning

De erfbelasting berekenen als je een koopwoning erft is niet eenvoudig, er zijn meerdere factoren die van toepassing zijn waaronder:

• De erfgenamen: Als er 1 erfgenaam is dan kan deze persoon kiezen om het huis te bewonen, verhuren of verkopen. Als er meerdere erfgenamen zijn dan kan 1 erfgenaam de rest uitkopen of de woning wordt verkocht en het geld wordt verdeeld.
• De hypotheek: Als je besluit om de erfenis onvoorwaardelijk te accepteren dan krijg je ook de schulden zoals een hypotheekschuld op de woning. Ga dan na of er een overlijdensrisicoverzekering verbonden is aan de hypotheek. Hiermee kan een deel van de schuld worden afgelost.
• Het testament: Het is mogelijk om in het testament 1 erfgenaam aan te wijzen die in de koopwoning mag blijven wonen, dit wordt ‘vruchtgebruik’ genoemd. Dit is niet hetzelfde als eigenaarschap maar er hoeft geen vergoeding te worden betaald.
• De erfbelasting: Deze belasting wordt berekend op basis van de WOZ-waarde min de hypotheekschuld die nog uitstaat. Dit mag de WOZ-waarde zijn in het jaar van overlijden of het jaar erna.
• De inkomstenbelasting: Deze belasting zal anders zijn als je de woning betrekt, verhuurt of een lege staat laat staan. Bij zelf bewonen wordt de woningwaarde in box 1 geplaatst, anders komt het in box 3 van het aangiftebiljet terecht.

Waar moet je rekening mee houden bij de erfbelasting berekenen?

Je moet weten welk tarief voor jou van toepassing is, dit is gekoppeld aan de familieband tussen jou en de overledene. Voor een partner geldt een ander tarief dan voor een kind, broer of zus. Verder is er een vrijstelling voor erfbelasting. Als je onder dit bedrag uitkomt dan hoef je niets te betalen. Het is mogelijk om uitstel van betaling aan te vragen, hiervoor zijn voorwaarden gesteld die je op de website van de Belastingdienst kunt vinden. Standaard kun je 4 maanden uitstel krijgen, langer is ook mogelijk mits je kunt motiveren waarom dit nodig is.

Wil je graag weten voor welk bedrag jouw woning nu verkocht zou kunnen worden? klik hier

Hoeveel belasting betaal ik over een erfenis?

Het tarief dat wordt gebruikt om te bepalen wat je betaalt aan erfbelasting is afhankelijk van de relatie die je hebt ten opzichte van de overledene. In 2022 betaalt een partner of kind 10 procent over een erfenis tot 130.424 euro en 20 procent voor hogere bedragen. Voor kleinkinderen en andere afstammelingen geldt respectievelijk 18 en 36 procent. Als het overige erfgenamen betreft zoals broers, zussen of ouders dan geldt 30 en 40 procent. Als de waarde van de erfenis lager ligt dan de vrijstelling dan hoef je niet te betalen.

Hoeveel vrijstelling krijg ik bij een erfenis?

In 2022 is de vrijstelling voor erfbelasting als volgt:

• Echtgenoot, geregistreerd partner of samenwonend partner: 680.645 euro
• Kind, pleegkind of stiefkind: 21.559 euro
• Kleinkind: 21.559 euro
• Achterkleinkind: 2274 euro
• Kind met een beperking (onder voorwaarden): 64.666 euro
• Ouder: 51.053 euro
• Broer, zus of andere erfgenaam: 2274 euro

Welke aftrekposten zijn er bij een erfenis?

Naast baten zullen er ook kosten zijn. Een deel van de kosten kun je aftrekken op het aangiftebiljet inkomstenbelasting maar niet allemaal. Zo kun je deze zaken voor de uitvaart in mindering brengen:

• Kleding voor de overledene
• Verzorging van de overledene
• Rouwadvertenties
• Bloemen
• Condoleanceregister
• Urn of kist
• Graf of rustplaats
• Grafsteen inclusief plaatsing
• Koffietafel
• Aula huur
• Dienst

Als er een uitvaartverzekering is afgesloten dan moet deze uitkering in mindering worden gebracht op de kosten. Als er meer wordt uitgekeerd dan de begrafenis of crematie kost dan moet dit bedrag worden opgevoerd in de aangifte erfbelasting.

Is het mogelijk om de aangifte erfbelasting te wijzigen?

Als er nog geen definitieve aanslag erfbelasting is ontvangen dan kun je de aangifte wijzigen. Als de oorspronkelijke aangifte na 2019 online is ingediend dan kun je dit zelf regelen, anders niet. Het is mogelijk om de aangifte op papier in te dienen, online heeft wel de voorkeur. Als er een definitieve aanslag is verzonden dan heb je nog 6 weken om bezwaar aan te tekenen. Als de termijn om bezwaar te maken is verstreken dan kun je een verzoek tot vermindering indienen.

Schenken om erfbelasting te verlagen

Als je voor overlijden geld schenkt dan kun je de erfbelasting verlagen. Als de persoon binnen 180 dagen na een schenking komt te overlijden dan zal de schenking als deel van de erfenis worden beschouwd. Er zijn uitzonderingen op deze regel. Je mag jaarlijks een bedrag belastingvrij schenken en eenmalig een hogere schenking. Je hoeft niet zowel schenkbelasting als erfbelasting te betalen als het bedragen boven de vrijstelling betreft. De schenkbelasting wordt dan afgetrokken van de erfbelasting.