Als huiseigenaar krijg je jaarlijks te maken met het eigenwoningforfait, een term die vaak vragen oproept. Het eigenwoningforfait is een bedrag dat bij je inkomen wordt opgeteld en invloed heeft op de inkomstenbelasting.
In dit artikel leer je precies hoe dit forfait werkt, hoe je het berekent en wat de impact is op jouw financiën. Lees verder voor heldere uitleg en nuttige tips.
Samenvatting
- Het eigenwoningforfait is een bedrag gebaseerd op de WOZ – waarde van je huis dat bij je inkomen wordt opgeteld en invloed heeft op de belasting die je betaalt.
- De hoogte van het eigenwoningforfait hangt af van de WOZ-waarde en kan veranderen als je verbouwt, verhuist of als de WOZ-waarde zelf wijzigt.
- Bijzondere situaties zoals een nieuwbouwwoning of bezit van een tweede woning hebben specifieke regels voor de berekening van het forfait.
- Veranderingen in hypotheekschuld, zoals volledige aflossing, kunnen effect hebben op de hoogte van het forfait door de Wet Hillen die sinds 2019 wordt afgebouwd.
- Het is belangrijk om jaarlijks de juiste gegevens over je woning door te geven aan de Belastingdienst voor een correcte berekening van het forfait.
Wat is het eigenwoningforfait?
Het eigenwoningforfait is een bedrag dat huiseigenaren bij hun belastbaar inkomen moeten optellen. Dit bedrag vertegenwoordigt een percentage van de WOZ-waarde van je woning en wordt gezien als een soort fictief inkomen uit je huis.
Het is een manier waarop de overheid inkomstenbelasting heft over het voordeel van het bezitten van een eigen woning.
De Belastingdienst berekent het eigenwoningforfait elk jaar opnieuw, en dit percentage kan dus veranderen. De WOZ-waarde, vastgesteld door je gemeente, is de basis voor deze berekening.
Heb je bijvoorbeeld een hypotheekrenteaftrek? Dan compenseert het forfait dit fiscale voordeel gedeeltelijk. Het doel is om ervoor te zorgen dat huiseigenaren en huurders vergelijkbaar worden belast voor hun woongenot.
Hoe bereken je het eigenwoningforfait?
Het berekenen van je eigenwoningforfait kan in eerste instantie complex lijken, maar het draait essentieel om de WOZ-waarde van je woning en het daarbij horende percentage. Door deze twee te combineren, ontdek je welk bedrag je als voordeel uit eigen woning bij je inkomen moet optellen en hoe dit jouw belastingaangifte beïnvloedt.
Voorbeeld berekening eigenwoningforfait
De berekening van het eigenwoningforfait voor een woning met een WOZ-waarde van €375.000 is als volgt: €375.000 x 0,0035 = €1.312,50.
Opbouw eigenwoningforfait
Om het eigenwoningforfait te berekenen, gebruik je een bepaald percentage van de WOZ-waarde van je woning. Deze waarde krijg je elk jaar van de gemeente en weerspiegelt de marktwaarde van je huis. De overheid stelt jaarlijks de percentages vast die je moet toepassen. Deze percentages kunnen veranderen en zijn afhankelijk van de waarde van jouw woning.
Je vindt de WOZ-waarde op de aanslag gemeentelijke belastingen of via het online WOZ-waardeloket. Met deze waarde ga je naar het aangifte inkomstenbelasting programma van de Belastingdienst. Daar vul je de waarde in en het programma berekent automatisch hoeveel eigenwoningforfait je moet optellen bij je inkomen. Het uiteindelijke bedrag hangt dus af van je WOZ-waarde en het geldende percentage.
Voor een hypotheek met een kleinere eigenwoningschuld kan dit percentage lager uitvallen dankzij de Wet Hillen, waardoor je per saldo minder belasting betaalt.
Aangifte WOZ-waarde van hetzelfde jaar
Nu we de opbouw van het eigenwoningforfait hebben behandeld, is het belangrijk om te kijken naar de WOZ-waarde aangifte. Deze waarde is namelijk bepalend voor de hoogte van het eigenwoningforfait.
Zodra je de WOZ-waarde van jouw woning ontvangt, wat gewoonlijk begin van het jaar gebeurt, gebruik je deze in je belastingaangifte voor datzelfde jaar. Het is essentieel dat je deze waarde correct opgeeft, want deze vormt een basis waarop de Belastingdienst het eigenwoningforfait berekent en optelt bij je inkomen.
Juistheid en actualiteit zijn sleutelwoorden hierbij. Valt de WOZ-waarde hoger of lager uit dan verwacht? Dan kan dit leiden tot een wijziging in het te betalen of terug te ontvangen belastingbedrag.
Hou rekening met het feit dat een bezwaar maken tegen de WOZ-waarde invloed kan hebben op het bedrag van het eigenwoning forfait. Daarom is het slim om direct na ontvangst van de WOZ-beschikking deze goed te controleren en indien nodig actie te ondernemen.
Zorg altijd dat je het bedrag invult zoals vermeld in de beschikking; het online aangifteprogramma van de Belastingdienst maakt dit proces meestal eenvoudig en overzichtelijk.
Effect van inkomen op eigenwoningforfait
De hoogte van jouw inkomen speelt een cruciale rol in de manier waarop het eigenwoning forfait jouw financiën beïnvloedt; een hoger inkomen kan leiden tot minder aftrek van de hypotheekrente, wat weer effect heeft op de netto woonlasten.
Dit complexe samenspel tussen inkomen en eigenwoningforfait vraagt om een nauwkeurige afweging, zeker met de veranderende belastingregels in gedachten.
Minder aftrek hypotheekrente bij hoog inkomen
Als je een hoog inkomen hebt, kan de aftrek van je hypotheekrente lager uitvallen. Dit komt door het maximale belastingtarief waartegen de rente afgetrokken mag worden. Voor mensen in de hoogste inkomensschijf betekent dit dat ze minder belastingvoordeel krijgen op de betaalde hypotheekrente.
Dit is een belangrijk punt om rekening mee te houden bij het plannen van je financiën.
Het bedrag dat je als hypotheekrenteaftrek kunt gebruiken, vermindert dus naarmate je meer verdient. De regels hierover kunnen complex zijn, maar het is essentieel om te begrijpen hoe jouw inkomen invloed heeft op de aftrekbare kosten voor jouw koopwoning.
Zorg ervoor dat je op de hoogte bent van de huidige percentages en hoe deze de waarde van jouw aftrekposten beïnvloeden.
Wet Hillen en eigenwoningforfait
De Wet Hillen was ooit in het leven geroepen om huiseigenaren die hun hypotheek bijna of helemaal hadden afgelost, te belonen. Deze wet zorgde ervoor dat je geen eigenwoningforfait hoefde te betalen als het bedrag lager was dan de aftrek wegens geen of geringe eigenwoningschuld.
Echter, deze regeling is sinds 2019 geleidelijk aan het afbouwen en zou uiteindelijk in 30 jaar tijd verdwijnen. Hierdoor gaan huiseigenaren met een kleine of geen hypotheekschuld stapsgewijs weer een deel van het eigenwoningforfait bij hun inkomen optellen.
Door deze verandering kan het effect hebben op wat je aan belasting betaalt. Heb je een lage hypotheekschuld of is jouw huis zelfs al afbetaald, dan zal je merken dat het voordeel van de Wet Hillen vermindert.
Let op: de snelheid waarmee dit voordeel afneemt, hangt af van besluiten in het belastingjaar. Raadpleeg daarom altijd de meest recente informatie om te zien hoe dit voor jou uitpakt en bereid je voor op een mogelijke stijging in de belasting die je over je woning betaalt.
Specifieke situaties met eigenwoningforfait
5. Specifieke situaties met eigenwoningforfait: Het berekenen van het eigenwoningforfait kan complexer worden wanneer je te maken krijgt met bijzondere omstandigheden, zoals de aankoop van een nieuwbouwwoning of een verhuizing.
In deze gevallen dienen specifieke regels gevolgd te worden die invloed hebben op de hoogte van dit forfait.
Nieuwbouwwoning
Koop je een nieuwbouwwoning, dan krijg je te maken met het eigenwoningforfait, maar de berekening ervan gaat net even anders. Voor nieuwbouwwoningen start de teller voor het eigenwoningforfait namelijk pas op 1 januari na de oplevering van het huis.
Dit betekent dat als jouw nieuwe huis bijvoorbeeld op 1 juli wordt opgeleverd, je pas vanaf 1 januari het volgende jaar het eigenwoningforfait hoeft op te geven en belasting daarover betaalt.
Heb je intussen al in de nieuwe woning gewoond? Dan geldt voor dat jaar een ander tarief. De WOZ-waarde staat dan nog niet vast en daarom wordt een voorlopige WOZ-waarde gehanteerd om het forfait te berekenen.
Zodra de werkelijke WOZ-waarde bekend is, moet je mogelijk bijbetalen of krijg je geld terug. Belangrijk detail: heb je gedurende dat jaar ook nog een andere woning verkocht of verlaten, dan moet je wellicht rekening houden met twee eigenwoningsforfaits over een overlappende periode.
Verhuizing
Bij een verhuizing kan de hoogte van je eigenwoningforfait veranderen, omdat dit forfait wordt berekend op basis van de WOZ-waarde van je nieuwe huis. Je moet rekening houden met verschillende factoren zoals de dag van eigendomsoverdracht en het moment waarop je verhuist.
Betrek je een nieuwbouwwoning, dan wordt het eigenwoningforfait berekend vanaf het moment dat de woning je hoofdverblijf wordt. Verkoop je een oude woning, dan stop je met het betalen van het eigenwoningforfait voor die woning vanaf de dag van overdracht.
Het is belangrijk tijdig de juiste gegevens door te geven aan de Belastingdienst, zodat zij het eigenwoningforfait correct kunnen verwerken in jouw belastingaangifte. Houd ook de termijn voor het indienen van de aangifte in de gaten om problemen te voorkomen.
Het organiseren en plannen van je verhuizing kan dus invloed hebben op hoeveel belasting je betaalt over je woning. Hou altijd de meest recente informatie bij de hand en pas deze toe op jouw situatie om verrassingen te vermijden.
Tweede woning
Het bezit van een tweede woning heeft gevolgen voor je belastingaangifte. Anders dan je hoofdverblijf valt deze onder ‘box 3’, waar de waarde van je vermogen wordt belast. Dit betekent dat je de WOZ-waarde van de tweede woning moet opgeven als onderdeel van je totale vermogen.
Er wordt hier geen hypotheekrenteaftrek toegepast, maar je betaalt wel vermogensrendementsheffing.
Huur je de tweede woning uit? Dan moet je de inkomsten uit verhuur ook aangeven. Deze verhuurinkomsten worden bijgeteld bij je vermogen, wat kan leiden tot een hogere belastingheffing.
Het is belangrijk hier goed op te letten en jaarlijks de juiste bedragen door te geven aan de Belastingdienst om verrassingen te voorkomen.
Buitenland
Eigenaren van een woning in het buitenland krijgen ook te maken met het eigenwoningforfait, maar op een andere manier dan in Nederland. Het percentage eigenwoning forfait kun je niet zomaar toepassen op de waarde van de buitenlandse woning.
De Nederlandse wet kijkt naar hoe het woonland de waarde berekent en belast.
Heb je een huis in het buitenland en ben je benieuwd hoe dit jouw belastingaangifte beïnvloedt? Je dient deze woning aan te geven in box 3, waarbij de waarde en eventuele schulden opgegeven moeten worden.
Hierbij is vaak ook een vrijstelling van toepassing om dubbele belasting te voorkomen. Na het lezen over het eigenwoningforfait in het buitenland, laten we nu kijken naar veelgestelde vragen die hierover kunnen bestaan.
Veelgestelde vragen over eigenwoningforfait
Het eigenwoningforfait verandert jaarlijks en raakt huiseigenaren direct in de portemonnee. Begrijpen hoe deze bijtelling werkt en wat het voor jouw financiën betekent, is essentieel.
Met de juiste kennis pas je jouw aangifte slim aan en houd je misschien zelfs geld over. Ontdek meer over dit onderwerp via betrouwbare bronnen en blijf geïnformeerd. Laat je inspireren om actie te ondernemen en zorg voor een goed beheerde woningfinanciën.
Veelgestelde Vragen
1. Wat is het eigenwoningforfait?
Het eigenwoningforfait is een extra belasting die je betaalt op basis van de WOZ-waarde van je woning, die je als inkomen optelt bij je belastingaangifte in box 1.
2. Hoe beïnvloedt de WOZ-waarde mijn eigenwoningforfait?
De WOZ-waarde van je huis bepaalt het percentage waarmee je de waarde van de woning vermenigvuldigt om je eigenwoningforfait te berekenen, wat invloed heeft op de belasting die je moet betalen.
3. Gaat het percentage in 2024 veranderen?
Ja, het percentage terug waarmee je het eigenwoningforfait berekent, kan elk jaar wijzigen door beslissingen van de overheid en wordt aangepast voor het jaar 2024.
4. Wat gebeurt er met mijn eigenwoningforfait als mijn hypotheek lager is dan de WOZ-waarde?
Als je een kleine eigenwoningschuld hebt of jouw hypotheek is lager dan de WOZ-waarde van je woning, kan dit effect hebben op je eigenwoningforfait en het bedrag dat je aan belasting betaalt.
5. Wat is een huurwaardeforfait en hoe verschilt dit van het eigenwoningforfait?
Het huurwaardeforfait is vergelijkbaar met het eigenwoning forfait, maar wordt gebruikt voor een huurwoning; het bedrag dat je bijtelt bij je inkomen wanneer je een huis verhuurt in plaats van bewoont.
6. Moet ik het eigenwoningforfait ook betalen als ik net mijn huis heb gekocht?
Ja, vanaf het moment dat je een huis gekocht hebt, ben je verplicht het eigenwoningforfait bij te tellen bij je inkomen voor de aantal dagen dat je de woning in bezit had gedurende dat jaar.
